از سالیان دور ، با افزایش سطح دانش و فهم بشر ، کیفیت و وضعیت زندگی او همواره در حال بهبود و ارتقا بوده است . مباحث توسعه اقتصادی از قرن هفدهم و هجدهم میلادی در کشورهای اروپایی مطرح شده و بعد از انقلاب فرهنگی اجتماعی اروپا (رنسانس) و متعاقب آن ، انقلاب صنعتی ، موج پیشرفت های شتابان کشورهای غربی آغاز شد . افزایش بی رویه جمعیت ، افزایش نیازها را در پی داشته و این به نوبه خود ، افزایش تولید را می طلبد ، از طرف دیگر ، در برابر این دور افزایش ، کاهش منابع اولیه بسیاری چون نفت ، گاز ، زغال سنگ ، کاهش سطح جنگل ها ، کاهش بازده زمین های زراعی ، کاهش گونه های گیاهی و جانوری ، کاهش تنوع زیست محیطی ، کاهش زیبایی چشم اندازها و.. را شاهد بوده ایم و از سوی دیگر ، افزایش آلودگی هوا و آب و خاک ، افزایش فقر و تنگ دستی ، افزایش مرگ و میر ، افزایش هزینه رفاه اجتماعی و درمانی و بهداشتی ، آلودگی صوتی ، افزایش بیکاری و…. ما را وادار می سازد برای ادامه زندگی خود چاره ای بیندیشیم .
یکی از مهمترین و طولانی ترین بحث های جاری در دنیای تجارت از لحاظ اقتصادی ، سیاسی و رشد انسانی ، تکامل توسعه پایدار است . انسان در طول زندگی خود با استفاده بی رویه از طبیعت ، موجب به خطر افتادن محیط زیست شده است . به همین منظور و برای به حداقل رساندن آسیب به محیط زیست ، در چند دهه قبل ، سیستمی به نام توسعه پایدار پدیدار شد . عبارت توسعه پایدار ، قدمتی ندارد ؛ اما طرف داران زیادی پیدا کرده است .
رشد جمعیت جهانی و کمبود منابع ، دو مقوله اصلی آسیب رسان به پایداری محیط هستند . چنین رشدی در جمعیت و فعالیت اقتصادی ، توانایی افزایش چشمگیر فشار بر منابع طبیعی و سیستم های طبیعی را دارد . این آسیب ها به محیط زیست در جهان ، بسیار زیاد است و شاید به نظر برسد برای تأمین منابع این جمعیت ، چاره ای نباشد . توسعه پایدار و اهداف آن می تواند راه حل هایی را پیش روی انسان امروز برای انسان فردا بگذارد .
جهان با چالش های جدی منابع طبیعی و زیست محیطی مواجه است ؛ مانند تغییرات آب و هوایی ، کاهش آب شیرین ، ماهی گیری بیش از حد در اقیانوس ها ، جنگل زدایی ، آلودگی آب و هوا و تلاش برای تغذیه سیاره ای میلیاردی .
واژه توسعه پایدار به مفهوم گسترده آن ، شامل اداره و بهره برداری صحیح و کارا از منابع پایه ، منابع طبیعی ، منابع مالی و نیروی انسانی برای نیل به الگوی مصرف مطلوب همراه با به کارگیری امکانات فنی و ساختار و تشکیلات مناسب برای رفع نیاز نسل های امروز و آینده به طور مستمر و رضایت بخش می شود.
توسعه پایدار ، توسعه ای است که نیازهای حال حاضر را تأمین کند ، بدون اینکه توانایی نسل های آینده در تأمین نیازهای خود را به خطر بیندازد که دارای سه ستون اصلی است : جامعه ، محیط زیست و اقتصاد که در هم تنیده شده اند و از یکدیگر جدا نیستند . پایداری ، الگویی برای اندیشیدن به آینده است که در آن ملاحظات زیست محیطی ، اجتماعی و اقتصادی برای دستیابی به یک زندگی با کیفیت در نظر گرفته می شود . به عنوان مثال ، یک جامعه مرفه ، به محیط زیست سالم برای تأمین غذا و منابع ، آب آشامیدنی سالم و هوای پاک برای شهروندان خود احتیاج دارد .
اهداف توسعه پایدار فراخوانی برای همه کشورها جهت ارتقای رفاه و در عین حال حفاظت از کره زمین است . پایان دادن به فقر باید همراه با استراتژی هایی باشد که رشد اقتصادی ایجاد کرده و به طیف وسیعی از نیازهای اجتماعی ، از جمله آموزش ، بهداشت ، حمایت اجتماعی و فرصت های شغلی رسیدگی می کند .
در این کتاب ، مخاطبان با مفهوم توسعه پایدار ، اهداف ، ویژگی ها ، مشکلات و چالش های آن آشنا شده و به صورت تحلیلی ، از تأثیر و نقش متغیرهایی مانند آموزش ، برنامه ریزی ، مدرن شدن ، جمعیت ، حکمرانی ، فرهنگ و… در توسعه پایدار مطلع می شوند .
اثر حاضر برای علاقه مندان و دانشجویان رشته های اقتصاد ، علوم اجتماعی و به ویژه رشته مدیریت دولتی در مقطع دکتری ، مفید و آموزنده است .